Charakterystyka/ morfologia

Mors (Odobenus rosmarus)

Systematyka
rząd: drapieżne (Caniformia)
takson : płetwonogie (Pinnipedia)
rodzina: morsowate (Odobenidae)
gatunek: Mors (Odobenus rosmarus)

Charakterystyka/ morfologia
Mors ma ciężkie ciało osiągające długość od 2,5 do 4,2 m, osłonięte grubą na 3,5 cm niemal nagą , słabo owłosioną, pofałdowaną skórą. Samce ważą do 1700 kg, są większe od samic które ważą do 800 kg. Jest to zwierzę o niezgrabnym, wrzecionowatym ciele, dość dużej głowie, zredukowanym ogonie i kończynach przekształconych w płetwy, z których przednie są większe i stanowią główny narząd ruchu. Najbardziej charakterystyczną cechą w wyglądzie morsa są długie kły osiągające długość 1 m, zwane ciosami, występujące zarówno u samców, jak i u samic. Masa największych kłów przekracza 5 kg. Kły morsów mają budowę podobną do ciosów słoni. Brak muszli usznych. Barwa skóry od jasnobrązowej do cynamonowobrązowej, podczas wygrzewania się na słońcu kolor zmienia się na różowy wskutek rozszerzania się naczyń krwionośnych. Na brzuchu i piersiach skóra jest ciemniejsza. U młodych morsów dostrzega się rzadkie owłosienie skóry, dorosłe mają skórę bardzo słabo owłosioną. Na górnej wardze występują liczne włosy czuciowe. Mors jest zwierzęciem towarzyskim, żyje w dużych stadach mogących liczyć setki, a nawet tysiące osobników. Przez większość roku stada składają się wyłącznie z samic lub samców. Także młode i stare samce trzymają się w oddzielnych grupach. O hierarchii w stadzie decydują rozmiary ciała i długość ciosów. Doskonale pływa osiągając prędkość 24 km na godzinę, nurkuje do 30 m w głąb i na 5- 10 min. Po lądzie porusza się niezdarnie podciągając tylne kończyny pod tułów. Na lodzie podpiera się ciosami.

Biotop/ preferencje pokarmowe
Mors najchętniej zamieszkuje płytkie przybrzeżne wody, nigdy nie wypływa na otwarte morze. Odpoczywa głównie na brzegach wysp i krach lodowych. Latem przebywa u granicy lodów polarnych, zimą wędruje na południe i pojawia się w chłodniejszych wodach strefy umiarkowanej. Podstawowe pożywienie morsa stanowią małże, ślimaki i inne mięczaki. Oprócz nich zwierzę to zjada rozgwiazdy, kraby, krewetki, ryby. Pokarmu na dnie poszukuje używając zmysłu dotyku. Służy mu do tego pysk pokryty cienką, wrażliwą skórą i zaopatrzony w włosy zatokowe i kły. Małże wydobywa ryjąc pyskiem w piachu i mule. Zdarza się, że poluje na młode foki i walenie. Nie gardzi padliną.

Rozwój osobniczy
Mors jest zwierzęciem poligamicznym. Samce gromadzą haremy składające się z licznych samic. Samce aby zaimponować samicom staczają między sobą walki. Kopulacja odbywa się w wodzie. Ciąża jest przedłużona i trwa 15 -16 miesięcy, co dwa lata. Na wiosnę samica rodzi 1 młode na lądzie, które ma 1 m długości i waży 30 kg. Potrafi ono pływać zaraz po porodzie, jest pokryte czerwonobrązowym futrem, a ssie 1,5 do 2 lat , aż urodzi ona następnego potomka.. Żywi się ono wyłącznie mlekiem matki przez pół roku. Morsy żyją do 50 lat. Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku ok. 7 lat, natomiast samice wieku 4 do 6.

Status gatunku
Mors jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem, a liczebność jest poważnie obniżona w wyniku dawnych polowań. Nadal prowadzone jest kłusownictwo dla ich ciosów, odkąd zdobywanie kości słoniowej jest nielegalne.

Przygotowała: Wanda Kula